Жаңалықтар

Өткен жыл елдегі саяси және экономикалық реформалар бойынша ұсыныстармен ерекшеленді. Президенттің ҚР Конституциясына өзгерістер бойынша референдум өткізу бастамасы жылдың басты жаңалығы болғаны сөзсіз.
Қазақстан тарихында Конституцияға өзгерістер алғаш рет жалпыхалықтық референдум арқылы енгізілді. Бұл дамыған демократиялық қоғам құру жолындағы маңызды қадам. Бұл туралы ел Президенті Қасымжомарт Тоқаев қазақстандықтарға Жолдауында айтты.
Конституциялық реформа бүкіл мемлекеттік модельді кешенді трансформациялауға бағытталған. Түзетулер "суперпрезиденттік" басқару формасынан ықпалды Парламент пен есеп беретін Үкіметпен президенттік республикаға түпкілікті көшуді бекітуге арналған.
Конституциялық реформа биліктің өкілді тармағын едәуір күшейтеді, тежеу мен тепе – теңдік жүйесін нығайтады, мәслихаттардың субъективтілігін арттырады, - деді президент. Сондай-ақ, Мемлекет басшысы мәжіліс пен облыстық мәслихаттар депутаттарын сайлаудың аралас мажоритарлық-пропорционалды моделін енгізу сайлаушылардың көзқарастары мен пікірлерінің толық спектрін толық көлемде қамтуға мүмкіндік беретінін айтты.
Конституцияның жаңа редакциясында Президенттің барлық саяси партиялар мен қозғалыстардан тең қашықтықтағы мәртебесі бекітілген.
Президенттің жақын туыстарына квазимемлекеттік секторда саяси лауазымдар мен басшылық лауазымдарды атқаруға тыйым салынады.
Түзетулердің маңызды блогы құқық қорғау саласына әсер етті. Конституциялық сот құру, адам құқықтары жөніндегі уәкіл мәртебесін конституциялық деңгейде бекіту, өлім жазасына сөзсіз тыйым салу-осы қадамдардың барлығы азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын жан-жақты сақтауға бағытталған.
Өткізілген референдум өте үлкен белгі. Бұл халық үшін жағымды сигнал, бұл орталықсыздандырудың бір түрі, биліктің халықтың қолына оралуы.

Қорғанбаев Бауыржан Ноғайбайұлы, "Технологиялық машиналар мен жабдықтар" кафедрасының профессоры